دربارۀ این کتاب
سکههای ایران: از طاهریان تا خوارزمشاهیان
این کتاب با معرفی سکههای ارزشمند دوران ولایتعهدی حضرت امام علیابن موسیالرضا(ع) که در زمان خلافت ابوجعفر عبدالله المأمون خلیفۀ عباسی، به نام آن حضرت ضرب شدهاند آغاز میشود و سپس به سکههای دیگر فرمانروایان و پادشاهان سرزمین گستردۀ ایران تا اوایل قرن هفتم هجری قمری یعنی آخرین فرمانروای سلسلۀ خوارزمشاهی میپردازد.
سکههای ضرب شده در این دورۀ زمانی از جنس طلا، نقره و یا مس هستند که آنها را به ترتیب: دینار، درهم و فلس مینامیدهاند.
در این چهار قرن، به دلیل دگرگونیهای اجتماعی و عدم ثبات سیاسی، علاوه بر سلسلههای بزرگ حکومتی که سالیانی دراز بر مناطق وسیعی از ایران فرمانروایی داشته و سکههای فراوانی ضرب کردهاند، افراد دیگری هم بودهاند، که عموماً به دلیل عدم رضایت از حکومت با اندیشۀ کسب استقلال و بعضاً در پی جاه، قدرت و ثروت، از گوشه و کنار این سرزمین بر علیه حاکمان زمان خود به پا خاسته، نواحی محدودی را به تصرف درآورده و مدت کوتاهی اقدام به ضرب سکه نمودهاند.
منابع تاریخی اغلب از این افراد به نام یاغی یا غاصب یاد میکنند. بیشتر سکههای آنان نیز پس از پایان حکومتهایشان جمعآوری و معدوم شده است. بنابر این، سکههای باقیمانده از این فرمانروایان عموماً کمیاب و دسترسی به آنها دشوار است.
بسیاری از این قیامها بر پایۀ تلاشهای حقطلبانۀ مردم برای کسب آزادی و بهبود شرایط زندگی شکل گرفته بودهاند و تحقیق در آنها از منظر تاریخ اجتماعی اهمیت بسیار زیادی دارد. از این رو، بسیاری از سکهشناسان نیز علاقمند به جمعآوری و معرفی سکههای مربوط به این خیزشها هستند.
خوشبختانه تعدادی از این سکهها در این مجموعه آمده است. فهرست همۀ سلسلههای حکومتی و افرادی که سکههایشان در این کتاب معرفی شده به شرح زیر است:
1. حضرت امام علی ابن موسیالرضا علیهالسّلام (در زمان ولایت عهدی)
2. طاهریان
3. علویان طبرستان
4. صفاریان
5. احمدابن عبدالله خجستانی
6. رافع بن هرثمه
7. سبکری
8 . احمد بن قدام
9. بنی دلف
10. سامانیان
11. بنی ساج
12. دیسمبن ابراهیم
13. آل زیار
14. آل بویه
15. جستانیان
16. آل باوند
17. بنی حسنویه
18. بنی کاکویه
19. غزنویان
20. سلجوقیان
21. اتابکان آذربایجان و ملوک اهر
22. باطنیان الموت (اسماعیلیه)
23. خوارزمشاهیان
هدف کتاب حاضر معرفی سکههای در دسترس است که طی یک دورۀ چهارصدساله از تاریخ ایران ضرب شدهاند.
صرف نظر از سکهشناسی، این کتاب با مستند ساختن سکههای ضربشده در دورۀ تاریخی مذکور مکمّل کتابهای تاریخ در افزایش آگاهی از گذشتۀ ایران است.
اگرچه هدف این کتاب شرح جنگها و مبارزات افراد و گروهها با یکدیگر برای کسب قدرت و حکومت نیست، اما قبل از معرفی سکههای هر سلسلۀ حکومتی، با استناد به کتابهای تاریخی، به اجمال اطلاعاتی در مورد آن سلسله در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.
برای معرفی سکهها، سعی شده از سکههای سالم با نوشتههای خوانا استفاده شود تا علاقهمندان بتوانند آنها را به آسانی مطالعه نمایند.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.